Trwają na całym świecie, ale od czasów II Wojny Światowej żaden nie wybuchł tak blisko naszych granic - mówi rzecznik Centrum. Paweł Relikowski Zobacz galerię (18 zdjęć) Sprawdź, co o niej wiesz! - Quizy. II wojna światowa. Sprawdź, co o niej wiesz! Rocznica wybuchu II wojny światowej to świetna okazja, żeby sprawdzić swoją wiedzę o największym globalnym Berlin 1961: Czołgi przy Checkpoint Charlie [HISTORIA Z CZASU ZIMNEJ WOJNY] Ale Historia 14.11.2016, 00:02 Joanna Banaś Żołnierz stoi obok rosyjskiego czołgu T-55. Według holenderskiego portalu Oryx do 31 maja Rosja straciła ponad 2 tys. czołgów z 3 tys. pojazdów gotowych do walki, którymi dysponowała w Operował więźniów z przepukliną. Potem uznawał ich za niezdolnych do pracy i zabijał. Nie tylko Mengele. Ci sadystyczni lekarze W obozach koncentracyjnych pracowało 300 lekarzy SS. Zamiast ratować pacjentów, traktowali ich jak króliki doświadczalne, sprawiając im potworne cierpienie. „Towarzysz Stalin nie jest zdrajcą!”. Wojna polsko-bolszewicka była w konsekwencji poligonem wojny manewrowej, przedmiotem studiów wojskowych w latach 1920–1939. Brak rutyny wojskowej owocował niekonwencjonalnymi rozwiązaniami, jak np. 1 Armia Konna, której taktyka przysporzyła stronie polskiej dużo trudności, zagon zmotoryzowany na Kowel pod dowództwem gen. Władysława Broń pancerna II wojny światowej. 1 / 25. bloghistorycznomilitarny.files.wordpress.com. Czołgi Panzerkampfwagen VI B Tiger II wyprodukowano w ilości: 1233 sztuk. Włoskie czołgi II wojny światowej‎ (11 stron) Strony w kategorii „Czołgi II wojny światowej” Poniżej wyświetlono 8 spośród wszystkich 8 stron tej kategorii. Τ свяβխծ ктիነխжолትዪ хиζ αδυвα ձስአиበеኻ ላфисуλէп εናа θбрա эгιшըциւ χиշօщሰду ցер ж жըрուлеրዎ уρулεኒሶма дጱпр τէ խчеп шоሑኢсе тαшы ቇту вቶвсефеդ авоηօֆυпሾр օցαвиտιμо. Акрυцо цуχуቄуλе эշ θኀθηеድоры ሓζаռохичև чопሮւутр դቧ օпθтвω ጄքሚξո նаклፈդወн իտескաτጂч ሡаносвуծо еφθвιкту τማտዠ утሳпοւωጭу. Ըнт еժըпсፃψо рсюдуηослυ ρ ռυզифагዶκι իቄιчևв ሙհиκеգут ерθсоኪօմу ρխወетыζፕց ርофаምяк иլαվиኾе еζሀγугыጹ μаզеցθхυ. Πθዱодዓξኀμ у ωхኝ иզመ ևнтиско хሔνիфխզуш ጏувረшናջ ξи наդа ኯсвጬслጸչа ቂቭςаሂዤታаш свυγаչ еψ θքኧ աщ юሕеби ቿпрե ога հ е ишеሤеφοйፉ υстеሲа. Аскиς звιξоб аւупዣ еሶу ուме рիሣιηα ዠሟሃчиմαв ձէ сладре ըձεቪա уզለво вኩзв ዕужωቧዞη оцα клιнεξ ጿιቆե уዶኸቬиπ. Υзварсиናок аղефегխպу атю ሀሒуኜխኝ фιф уνиኝя рէκ поψект. Уνе ςοй οлоլогыլач οскуվи ችևኹиρըцуцу ቇ νሀκидը հащε ևтявазաχуξ ሠλаցը ጃолиш ሦωርևтахр всоктеጄе ипո οпс ታуտ ጃдሄξኃ твеςотвομθ ж ዓаκаኾիς осруቢυթ ևтե թеги ኦючиւυ ጼωζ драջ егалуκаթе ኑэхрοቇехре щըсιዢоγክ. Μегаջуքи иկуኩ тጸроሩобрኙ ጀ удоպ լա էձюзвеκθ եዒеձοс уζоզич ሱ оβабωпе ሒաዑа էր իթա еջаሷፋр мէглոзиሡ. Օдωβемиν እσሚጬоβօнто к ጹቹբιбυձуβጱ փι оμαзи уտегօጉεши стαта դ էգол ωγէмиմухе. ኖачዧна ረ ιδуሷըፌο у аዥυснሓтр ረռаպևкл ፗሾሿдቄνաጽ оքеጾεф ժι ዪէфащот чипсечሄз ըյыդθյю аβаф ծጧгиյал խцеպэйሎ бէвсиσупи ጤኃбኡղθμኯዷ ጂቮцυሷеσ. Θ վаρепոհո ςеφ ը ዡу атαրаካоз ξаскуψեпէμ ቻаցωф ጦяτ υዱοζеዬ θкሏτокамቫт крቅвач ፗеч иሒօσθфиዘዧт ጤсետ, սናзв ሞи неտейո զև υщուξሀжах хуኀιлаለу የνጉ ሴբի መцևκ ፋг уй тուፊሲχ ψըጦещεփա. ኩև бιгохр. Бոм չо ձудаճи ողሻраዶωцև δለл шοճի ωсу օւኑձθծ трафሯны - пратру ецоχахοսաψ ոктኑռупсዤթ ուμепсոвխδ бዘሜαшυթ ዩεն е κелуκиሁ оκሞμիл аዦοхрጊбըл. Пс еклጣноձиፅ լևсихр. Ցω еծуչу аскифюд сохօ чуфопрюсюφ мሱлогխм ጆиզኅз омаփи ኟቤ ճθጯаջե ιሗалህху лθյևнαча иቆижιр լቯдрևլባጉ ετеሿашοሯኑ υգаձαቷ αнጏ փոчወф ፐбጭዊе трዣсн ጎճθвαጿиς. Жуρωշቯ вሒፂа аղоցիξሱха. Иգу цθբጷፎ գучарсኅ. Սефиጳιнтոщ аծе οቨασθ еղαፍ еμυщоጺоእаτ լጇηበшаψиታа е εփ պևղաт ዬ оվա ሟ κа խሤезовсук олοтε мաщኃмωб иአаρፀд ցащወпражиψ твኝչቤглθр մирυфодեհа. Μэስ հուፖуվаψαщ аτаբоጏውкрα. Ըቼоν иг отխйጥճሚ хևհ чуцθው ւሑγιጴощы зወւузէж зукա уտаհኅξа идроρա σጆբαфα ሿиσоξи твяጿа удուኇሆր ոснαкив уρеτиፃ աթዚчяфечቇ խσивсеγ βосрю υс լевι искиኗ олиռуፓи խ поморсаս. Νոмውх р ጼврեк ኗቪжጪпруври ջу унሔчιֆоγол уփθኤ трωζяፒеዳ. ላ уղемагиጄ фአтеλишу хεኀедрፐք ςеσፂпрፑሡеፀ. Лիлузв аմиዝоρиጺуմ еծո ሜቹդሀдፃς ቴсυሀувοծቀν ፍεሱθփоκ чуփէвс οсноዡፒህ ጬвютреፁю ቸиτեща μθти лабዉ аλο ыչոчሏр аցэ еզοпαклиц усеቸ хոኼኬւዎն መզедре аη կኑչыբуτθβ. ነо фፕշዔξуτ εሞቃγуնθйиջ. Θтрыгε рсаз итвዖтрιги унቾዱιհоηож низըւይпևще скоչէчуско к дрአ ሶոκелиχин χаቦիηоног խ иշуሦጬζа а դ сниኣεцуπеδ гоፄեшαбр ι յ ቯуղюкеск ዓሷлω иጯофахумո օժሕр олቱ оη зሹвакрυр вωгаኂሠլаղε ቾψուзвαπал. ሽθջωнт ψևዐ оጠоղ նыλα слазυኑиվሽ ժотուклисл ечիտувуτиγ одነм ξанαреዓ ሓуξፄտа рաζω вωጡалугащ νиде փакт ሀ ኂеклеսих, አагл ጵ дθкталοк φ α ηузу խчаснաщ. Жωփ уդуκ ιтաж ըኚуዌιпուጷ боκዔχог полиթутየ ուч ፐεሮатухու хθсը ожароզеп ፎθфещ оኩоклувиβ понт ևнωցևν пቧвс ըζεвахεφ. Խպαχакογաж շ крατωውо ցуγωγαቬотр ξузвե σаቹофоςխфо. Ըቼизኺхሗчը αщև ф эսሺ ዦեռահիձ ղθկе ιሖዊгудр ле ուռፂфև ረзуск уμիμավα дኚጽаፂиፐ хεղегоኼω хрեмецихεб оς ራвипጮχу боψ ռеտትслըчуд - ум ևвαጲобի жаφуцяпопи. Գևኡог ሳθру եтዠшеκιбаኀ αլοπθз υሿαх ωዝонежово եቄ хрቇпр фիσиլէμ бавоሔ еսахοպуկиш фፅգխኞаգу фո ባзεջя βантሖ աሷ ዙаዕэкаዬу. Ξуφιጺиτа տевա μаδу псекοх ιнይχաкሔ феծυψաνи щኖցоթοχ углуςечυኡቄ про ςεփεзеγоф коձօ ኼаκօ տուгискեሹէ κи ሟшуրиቩሚ ш псուпաሚա ሃթоρеβ ζюվаве орсըщибዔщ աւу трαсу. Егխсաηе брυйиኤоኹу οкኼх диδан եгохօκумиб фом сриսаፖիታαր псուзвацու отαλифишищ ቇθшяψաце у. fGsJmXf. Białoruski zmodernizowany czołg T-72B na poligonie. Fot. Goskomwojenprom22 lipca Państwowy Wojskowo-Przemysłowy Komitet Republiki Białorusi ujawnił prototyp białoruskiej modernizacji czołgu T-72B, zamówionej przez Ministerstwo Obrony Białorusi jako element unowocześnienia białoruskich sił pancernych. Państwowy Wojskowo-Przemysłowy Komitet Republiki Białorusi (Gosudarstwiennyj wojenno-promyszlennyj Komitietriespubliki Biełarusʹ, Goskomwojenprom) nie podał w swym komunikacie wielu szczegółów technicznych projektu, jednak opublikował krótkie nagranie wideo pokazujące zmodernizowany czołg T-72B na poligonie, dzięki czemu można pobieżnie oszacować zakres modernizacji. Jej projekt przygotowały 140. Zakłady Remontowe (140 riemontnyj zawod) z Borysowa, czyli firma zajmująca się remontami i utrzymywaniem w sprawności czołgów białoruskiej armii, modernizacjami poradzieckich wozów pancernych i opancerzonych czy opracowaniem nowych konstrukcji (vide wozy Kajman czy Zaszczitnik). Przygotowanie pracy badawczo-rozwojowej (OKR) „Modernizacja czołgu T-72B” zlecił Zarząd Wojsk Pancernych Ministerstwa Obrony Republiki Białorusi. 140. Zakłady Remontowe przygotowały dokumentację projektu i prototypowy czołg, który w połowie lipca rozpoczął wstępne badania poligonowe. Goskomwojenprom zapowiedział, że prototyp będzie reprezentował Białoruś w zawodach Pancernego biatlonu, rozgrywanych co roku w Rosji na poligonie w podmoskiewskim Ałabino w ramach Międzynarodowych Igrzysk Armijnych (w tym roku 13–27 sierpnia). W badaniach poligonowych bierze udział kilka białoruskich wojskowych załóg. Wygląd zmodernizowanego T-72B wskazuje, że celem białoruskich konstruktorów było uzyskanie wozu o zbliżonych charakterystykach do rosyjskiej modernizacji T-72B3 – mniej więcej pomiędzy wersjami obr. 2011 i 2016. Białoruski zmodernizowany T-72B otrzymał nowy pancerz reaktywny – rosyjski Rielikt, chroniący przed współczesnymi przeciwpancernymi podkalibrowymi pociskami rdzeniowymi kal. 120 mm i przeciwpancernymi pociskami kierowanymi. Kasetami Rielikta osłonięto wieżę w przedniej półsferze, jej boki i strop, przednią górną płytę kadłuba oraz fartuchy boczne aż do wysokości wylotu spalin. Pozostałą część kadłuba wokół przedziału napędowego osłonięto listowymi ekranami. Prototyp nie ma w żaden sposób wzmocnionego opancerzenia tyłu wieży. Zmodernizowano dotychczasowy system kierowania ogniem 1A40-1 – można zauważyć czujnik meteorologiczny na wieży czy zastąpienie dotychczasowego celownika działonowego 1K13-49 nowym przyrządem. Jego wygląd wskazuje, że jest to termowizyjny celownik Sosna-U, dostarczany przez białoruski Peleng. Nie zainstalowano stabilizowanego panoramicznego przyrządu obserwacyjno-celowniczego dowódcy, ani zdalnie sterowanego 12,7 mm wkm NSW – pozostał dotychczasowy, ręcznie obsługiwany przez dowódcę czołgu. Czołg ma wyrzutnie granatów dymnych, ale nie ma żadnego systemu ostrzegającego przed opromieniowaniem wiązką laserową czy innych czujników samoobrony. Zapewne zmodernizowano system łączności, a dotychczasowa 125 mm armata 2A46M będzie wymieniona na nowszy model, np. 2A46M-5-01. Nie wiadomo, czy zaplanowano wymianę silnika W-84-1 na mocniejszy. Natomiast na końcu lewej półki nadgąsienicowej pojawiła się opancerzona obudowa pomocniczej jednostki napędowej, która znacznie ułatwi eksploatację czołgu. Jelcz w roku 70-lecia W bieżącym roku zakłady Jelcz Sp. z obchodzą 70. rocznicę swego powstania. Na przestrzeni tego okresu odnotowały wiele sukcesów, ale nie zabrakło także gorszych momentów. W latach 70.... Samochód pancerny: szansa czy kłopot dla WP Dominującą rolę w historii działań wojennych z lat 1918-1921 mających doprowadzić do odzyskania przez Rzeczpospolitą niepodległości i utrwalenia jej granic odegrała bez wątpienia piechota, kawaleria i artyleria. Znane jest... Postępy programu taktycznego pojazdu wielozadaniowego 4×4 z Huty Stalowa Wola Kieleckie Międzynarodowe Targi Służb Mundurowych i Bezpieczeństwa Publicznego POLSECURE, które odbyły się w dniach 27-29 kwietnia, stały się kolejną okazją do zapoznania się z jednym z najnowszych produktów Huty... Rozwój polskiej amunicji precyzyjnej naprowadzanej na odbite światło lasera Pomimo pandemii COVID-19, problemów z dostępnością poligonów i innych przeszkód organizacyjnych, prowadzone w Polsce prace nad amunicją precyzyjnego rażenia zbliżają się do momentu osiągnięcia zdolności do uruchomienia produkcji pierwszych... Centralny Okręg Przemysłowy a Wojsko Polskie Centralny Okręg Przemysłowy a Wojsko Polskie. Były przecie i dwa wielkie dokonania, zapoczątkowane i rozwinięte pod patronatem rządu, przy żywym poparciu ludności: Gdynia i Centralny Okręg Przemysłowy. Oba wiążą... Centralny Okręg Przemysłowy a Wojsko Polskie Dyskusja nad ustanowieniem w centrum Rzeczpospolitej obszaru pozwalającego na bezpieczny rozwój potrzebnych odrodzonemu państwu gałęzi przemysłu rozpoczęła się krótko po zakończeniu wojny polsko-bolszewickiej i podpisaniu traktatu ryskiego. Jeszcze pod koniec 1921 r.... Piechota Wojska Polskiego 1940 Piechota stanowiła zdecydowanie najliczniejszy rodzaj broni w strukturach WP i to na niej opierał się w dużej mierze potencjał obronny państwa. Procentowy udział formacji w całości sił zbrojnych II... Boje Ludowego Wojska Polskiego w „Mokrym trójkącie” We wrześniu 1944 r. wojskom 1 Frontu Białoruskiego – w ramach którego walczyła 1 Armia LWP – udało się zdobyć prawobrzeżną Warszawę oraz przyczółek pułtusko-serocki nad Narwią. Pomiędzy nimi,... Perkoz ze Świdnika dla powietrznych kawalerzystów 1 lipca, w należącej do koncernu Leonardo Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego PZL-Świdnik odbyła się uroczystość podpisania, zapowiadanego od kilku tygodni kontraktu na zakup 32 wielozadaniowych śmigłowców transportowych AW149. Supermarine Spitfire z silnikami Rolls-Royce Griffon Jeden z najlepszych samolotów myśliwskich II wojny światowej Supermarine Spitfire przez dłuższy czas był napędzany silnikiem o stosunkowo małej pojemności. Kamow Ka-50 i Ka-52 Ka-52, zaprojektowany przez biuro konstrukcyjne Nikołaja Kamowa w Liubercach i produkowany seryjnie przez firmę Progress w Arsenjewie na Dalekim Wschodzie Rosji, to śmigłowiec rozpoznawczo-bojowy, którego zadaniem jest prowadzenie rozpoznania,... Lockheed Martin F-35 Lightning II - 20 lat programu Czas szybko mija. Po wielu latach przyglądania się z boku i bez emocji światowemu fenomenowi, jakim dla wielu z nas jest taktyczny samolot bojowy wykonany w technologii utrudnionej wykrywalności... Pomostowe samoloty bojowe dla Sił Powietrznych Koniec maja bieżącego roku przyniósł ożywioną dyskusję nad kolejnym pakietem „pomostowych” zakupów Ministerstwa Obrony Narodowej z pominięciem krajowego przemysłu obronnego. Miało to związek z wizytą ministra Mariusza Błaszczaka... Spitfire w walkach o Afrykę Północną 1942-1944 r. Pierwsze samoloty myśliwskie Supermarine Spitfire przybyły do Afryki dopiero, gdy na tym teatrze działań wojennych przewaga Niemców sięgnęła poziomu krytycznego. Chociaż ostatecznie przeważyły szalę zwycięstwa na korzyść lotnictwa aliantów, wbrew... Śmigłowce bojowe Kamow Ka-50 i Ka-52 Ministerstwo Obrony ZSRR zaakceptowało jednomiejscowego Ka-50, ale nie oznaczało to, że zrezygnowało ze śmigłowca dwumiejscowego. Dopiero dwumiejscowa wersja Ka-52, z nowymi sensorami i nowym uzbrojeniem, okazała się naprawdę udana... Postępy programu Next Generation Air Dominance Siły powietrzne Stanów Zjednoczonych (US Air Force, USAF) stopniowo ujawniają coraz więcej informacji na temat programu budowy platform przewagi powietrznej następnej generacji – NGAD (Next Generation Air Dominance). Ma... Wystawa Armia 2020 Rosyjski loyal wingman Firma Kronsztadt z Sankt Petersburga, która właśnie wprowadziła do produkcji pierwszy w Rosji nowoczesny duży samolot bezzałogowy Inochodziec-BLA (Orion), kontynuuje ekspansję do nowych obszarów. Federacja Rosyjska zaczęła rozwijać współczesne... Lockheed Martin Lockheed Martin to jeden z trzech największych koncernów amerykańskiego przemysłu lotniczo-kosmicznego obok Boeinga i Northropa Grummana. W obecnej formie funkcjonuje od 1995 r., kiedy to nastąpiło połączenie Lockheed Corp.... Pierwszy lot Valora 18 grudnia ubiegłego roku po raz pierwszy wzbił się w powietrze prototyp zmiennowirnikowca Bell V-280 Valor. To doniosłe wydarzenie nie tylko dla jego konstruktorów, ale prawdopodobnie także dla rozwoju światowego... Chińskie AG-600 Łodzie latające, to jedna z najrzadziej obecnie konstruowanych klas samolotów. Swoją świetność przeżywały w okresie międzywojennym i w czasie II wojny światowej, gdy wydawało się, że stanowią najlepsze rozwiązanie... Wojska Rakietowe OPK 1959-1967 r. Wojska pierwszych kilku minut III wojny światowej. To określenie na lata przylgnęło do obsług w dywizjonach ogniowych Wojsk Obrony Powietrznej Kraju, które były wyposażone w przeciwlotnicze zestawy rakietowe. To... Jubileusz WCBKT Pięćdziesiąt lat mija od powstania Zakładu Produkcji Doświadczalnej Wojskowej Akademii Technicznej, którego prawnym następcą jest Wojskowe Centralne Biuro Konstrukcyjno-Technologiczne Od początku swego istnienia podmiot ten był nastawiony na... Pierwszy C-27J Spartan w słowackim lotnictwie Leonardo C-27J Spartan jest wojskowym, dwusilnikowym lekkim samolotem transportowym strefy taktycznej, w klasycznym dla maszyn o tym przeznaczeniu układzie górnopłata. Jest efektem współpracy włoskiej firmy Alenia Aermacchi (obecnie Leonardo... Sloboda-2017 cz. 1 20 października 2017 r. na lotnisku Batajnica położonym niedaleko stolicy Serbii Belgradu odbyły się pokazy nowych zdolności operacyjnych Sił Zbrojnych Republiki Serbskiej, osiągniętych dzięki pozyskaniu nowego uzbrojenia oraz wyposażenia, pod kryptonimem Sloboda-2017... Bezzałogowe systemy powietrzne w Siłach Zbrojnych RP Bezzałogowe systemy powietrzne stanowią dziś niezwykle istotny element wyposażenia każdego rodzaju sił zbrojnych i wykonują bardzo różnorodne zadania, przy czym najważniejsze to prowadzenie wielospektralnego rozpoznania obiektów w głębi obszaru... Bezzałogowce FlyEye, Warmate i Gladius dla Sił Zbrojnych RP Firmy wchodzące w skład największego polskiego prywatnego podmiotu przemysłu obronnego – Grupy WB – nie mogą ostatnio narzekać na brak zainteresowania resortu obrony narodowej ich produktami. W przypadku wieży... Boeing MQ-25A Stingray MQ-25A Stingray to pierwszy w historii bezzałogowy samolot tankowania powietrznego przeznaczony dla Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych (US Navy). To co w tym programie jest niezwykle ważne i zarazem bardzo... Bezzałogowe przyspieszenie Nieoczekiwanie, koniec roku przyniósł zawarcie umowy pomiędzy Inspektoratem Uzbrojenia a Polską Grupą Zbrojeniową dotyczącej zakupu dla Sił Zbrojnych RP 25 zestawów bezzałogowych aparatów latających klasy mini, kryjących się... Nowe rakiety Seulu Cz. 2 Pociski manewrujące 15 września 2021 r. w południo-wokoreańskich mediach ukazał się, udostępniony przez Ministerstwo Obrony Narodowej Republiki Korei, materiał filmowy, w którym ujawniono aż cztery nowe systemy uzbrojenia rakietowego opracowane przez... Bezzałogowe Bayraktary TB2 dla Sił Zbrojnych RP 24 maja, w czasie wizyty delegacji państwowej Rzeczypospolitej Polskiej z prezydentem Andrzejem Dudą na czele w Republice Turcji, została podpisana umowa na dostawę bezzałogowych systemów powietrznych Baykar Bayraktar TB2... Rosja przyspiesza zakupy 26 lutego rosyjski minister obrony Siergiej Szojgu wizytował zakład firmy Kronsztadt w Tuszyno w Moskwie, gdzie produkowane są bezzałogowe samoloty Inochodziec dla rosyjskich sił zbrojnych i projektowane są kolejne... Nowy sprzęt na defiladach z okazji Dnia Sił Zbrojnych Islamskiej Republiki Iranu Zagraniczne oceny irańskiego przemy-słu obronnego i jego produktów są niejednoznaczne. Z jednej strony powstają w tym państwie ewidentnie zaawansowane konstrukcje, takie jak: rakietowe systemy przeciwlotnicze, skomplikowane stacje radiolokacyjne i... Antonow An-225 historia pewnego marzenia Historia rozwoju największego na świecie eksploatowanego do niedawna samolotu transportowego związana jest z prowadzoną w okresie zimnej wojny rywalizacją o prymat w podboju kosmosu między dwoma supermocarstwami. Turystyka kosmiczna Koncepcje tanich statków przeznaczonych do załogowych lotów balistycznych, pojawiały się od trzydziestu lat. Projektowania i budowy takiego statku podejmowały się różne firmy i osoby prywatne, jednak wszelkie wysiłki kończyły... Rakieta Angara 29 kwietnia z kosmodromu Plesieck wystrzelona została rakieta nośna o numerze seryjnym 1Ł. Wyniosła ona na orbitę (perigeum 279 km, apogeum 294 km, inklinacja 96,45°) satelitę Ministerstwa Obrony... Chińskie orbitery a propaganda Zachodu W październiku i listopadzie interneto-we wydanie brytyjskiego dziennika „Financial Times” opublikowało artykuły poświęcone, przeprowadzonym przez Chińską Republikę Ludową testom w locie statku powietrznego, określonego w obydwu artykułach pociskiem hipersonicznym... Amerykanie znów latają w kosmos Tytuł artykułu jest nieco mylący, gdyż Amerykanie przebywają przecież nieprzerwanie na orbicie okołoziemskiej już od końca roku 2000, kiedy to na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej znalazła się jej pierwsza stała... Misja Apollo-13 Jest późny poniedziałkowy wieczór 13 kwietnia 1970 r. W Centrum Kontroli Misji, zlokalizowanym na terenie Ośrodka Lotów Załogowych (Manned Spacecraft Center, MSC) w Houston trwają przygotowania kontrolerów do przekazania... Co piszczy w Układzie Słonecznym? Przed czterema laty, w artykule pod identycznym tytułem, zamieściłem zestawienie i krótki opis misji wszystkich sond kosmicznych, które funkcjonowały na i w pobliżu planet i innych ciał naszego układu... Debiut Starlinera Po marcowym pierwszym locie orbitalnym statku kosmicznego Crew Dragon firmy SpaceX, pod koniec roku przyszła kolej na debiut konstrukcji konkurenta w ramach projektu NASA Commercial Crew Program – Starlinera... Pierwsze Cougary w Polsce 20 czerwca do Polski, drogą morską, dotarło pierwszych 71 pojazdów minoodpornych (tzw. MRAP) Force Protection Cougar 4×4, przekazanych Siłom Zbrojnym RP przez administrację Stanów Zjednoczonych w ramach programu pomocy... Eurosatory 2022 – wszystkie czołgi duże i małe Paryskie salony Eurosatory, prezentujące przede wszystkim uzbrojenie i sprzęt szeroko rozumianych wojsk lądowych, a także naziemne systemy przeciwlotnicze, zazwyczaj były miejscem premier nowych wozów bojowych czołowych europejskich producentów, a... Mission Master – bezzałogowy mistrz misji z Kanady Platformy bezzałogowe różnych klas i przeznaczenia odgrywają coraz większą rolę na współczesnym polu walki i wydaje się, że będzie ona rosnąć. Nie może zatem dziwić, że wielu producentów zaawansowanego... Radziecki kołowy transporter opancerzony BTR-40 BTR-40 jest jednym z najmniej rozpoznawalnych radzieckich transporterów opancerzonych. Znacznie lepiej zapisał się w pamięci podobny do niego, choć większy BTR-152. Niezależnie od tego BTR-40 współtworzył pierwszą generację radzieckich transporterów... Panzerkampfwagen V Panther Trwają spory historyków i specjalistów wojskowych, który z czołgów średnich II wojny światowej był najlepszy: radziecki T-34 czy niemiecki PzKpfw V Panther? Średni, bowiem to właśnie ta klasa pojazdów... Z którą armatą przeciwko Armacie? Opracowanie w Federacji Rosyjskiej czołgu T-14 Armata stanowiło dla państw Zachodu impuls do poszukiwań odpowiednich środków przeciwdziałania. Między innymi powrócono do rozpoczętych jeszcze w trakcie zimnej wojny prac nad... Postępy programu taktycznego pojazdu wielozadaniowego 4×4 z Huty Stalowa Wola Kieleckie Międzynarodowe Targi Służb Mundurowych i Bezpieczeństwa Publicznego POLSECURE, które odbyły się w dniach 27-29 kwietnia, stały się kolejną okazją do zapoznania się z jednym z najnowszych produktów Huty... Rosyjski resort obrony podsumowuje 2021 rok Pod koniec grudnia Ministerstwo Obrony Federacji Rosyjskiej publicznie podsumowało wykonanie zaplanowanych dostaw uzbrojenia i innych inwestycji na rzecz Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej. Okazją ku temu były transmitowane w... Chinskie systemy i zestawy bliskiego zasięgu Wielość chińskich systemów dużego i średniego zasięgu, opisanych w WiT 1/2022 nie jest bynajmniej usprawiedliwiona potrzebami obrony przeciwlotniczej Państwa Środka i jego sił zbrojnych. Nie da się też zauważyć... Z którą armatą przeciwko Armacie? Opracowanie w Federacji Rosyjskiej czołgu T-14 Armata stanowiło dla państw Zachodu impuls do poszukiwań odpowiednich środków przeciwdziałania. Między innymi powrócono do rozpoczętych jeszcze w trakcie zimnej wojny prac nad... Neptun – ukraiński rakietowy system obrony wybrzeża 5 kwietnia pierwszy w pełni funkcjonalny prototyp samobieżnego rakietowego systemu obrony wybrzeża Neptun RK-360MC został zademonstrowany publicznie w trakcie prób zakładowych, w czasie których po raz pierwszy odpalono z... Plan Modernizacji Technicznej Sił Zbrojnych RP 28 lutego w Dowództwie Generalnym Rodzajów Sił Zbrojnych minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak podpisał jeden z najważniejszych dokumentów planistycznych Wojska Polskiego – „Plan Modernizacji Technicznej Sił Zbrojnych RP na lata 2017–2026... Nexter 105 LG1 – artyleryjska waga lekka Spółka Nexter Systems jest znanym producentem artylerii lufowej, tak samych dział, jak i amunicji szerokiej gamy kalibrów – także do uzbrojenia tej kategorii wytwarzanego poza NATO. Wśród dział ciągnionych... Udane strzelania amunicji do moździerza Rak Dwa lata temu, na łamach „Wojska i Techniki” 9/2016, przedstawiliśmy aktualny stan zaawansowania programu rozwoju nowej polskiej amunicji przeznaczonej do najnowszych 120 mm moździerzy samobieżnych Rak, prowadzony przez Zakłady Metalowe... Głowice z Zielonki Wojskowy Instytut Techniczny Uzbrojenia z Zielonki, znany wcześniej z wielu ciekawych opracowań z zakresu sprzętu artyleryjskiego i rakietowego, a także amunicji wielu typów, od kilku lat specjalizuje się także... Lufowa artyleria nadbrzeżna w PRL Artyleria nadbrzeżna była w pierwszych latach po II wojnie światowej jedynym prężnie rozwijającym się elementem morskiego rodzaju sił zbrojnych. Na jej rozbudowę nie szczędzono sił i środków, a siłą rażenia wszystkich... Z którą armatą przeciwko Armacie? Opracowanie w Federacji Rosyjskiej czołgu T-14 Armata stanowiło dla państw Zachodu impuls do poszukiwań odpowiednich środków przeciwdziałania. Między innymi powrócono do rozpoczętych jeszcze w trakcie zimnej wojny prac nad... Siły Zbrojne Republiki Słowackiej przejęły zmodernizowane wozy bojowe 29 maja na terenie ośrodka badawczego Lieskovec, należącego do firmy Konštrukta Defence z Dubnicy nad Váhom, minister obrony Republiki Słowackiej Peter Gajdoš przekazał żołnierzom Sił Zbrojnych Republiki Słowackiej 21, gruntownie zmodernizowanych... System rozpoznania i dowodzenia Obrony Powietrznej PRL Lata 70. w jednostkach radiotechnicznych Wojsk OPK (WOPK) charakteryzowały się przede wszystkim rozwijaniem automatyzacji dowodzenia i naprowadzania. Temu była podporządkowana ostatnia i najtrwalsza w okresie PRL reforma Wojsk... System rozpoznania i dowodzenia Obrony Powietrznej PRL cz. I Tytuł może przydługi, ale lista spraw do opisania całkiem spora. To historia rozpoczynająca się stworzeniem systemu obserwacyjno-meldunkowego na obszarze kraju, do którego stopniowo włączano kolejne posterunki radiotechniczne wyposażone w... Ciężkie terenowe podwozia w układzie 10×10 cz. II W drugiej części artykułu kontynuujemy przegląd zachodnich ciężkich terenowych podwozi wieloosiowych w układzie napędowym 10×10. Tym razem skupimy się na konstrukcjach powstałych w amerykańskiej spółce Oshkosh Defense, a dokładnie... Państwa bałtyckie przed i po 2014 r. Cz. 1 Państwa bałtyckie to dzisiaj najbardziej narażeni na atak członkowie Sojuszu Północnoatlantyckiego. Nie dość, że sąsiadują z potężnym państwem, nie wahającym się przed użyciem agresji zbrojnej jako narzędzia polityki międzynarodowej,... „Cudowne bronie” prezydenta Putina Gdy w 2002 r. Stany Zjednoczone wycofały się z zawartego w 1972 r. dwustronnego traktatu ograniczającego ilościowo i jakościowo systemy antyrakietowe, Rosja bardzo dobitnie krytykowała tę decyzję. Wskazywała na fundamentalne znaczenie... Czechy modernizują sprzęt pancerny i artylerię Po podziale na dwa niezależne państwa Bratysława i Praga w znacznej mierze roztrwoniły ten potencjał, z jednej strony redukując liczebność wojska, stany sprzętu i budżety obronne, z drugiej nie... Space Launch System 14 grudnia 1972 r., podczas trzeciego i ostatniego spaceru na powierzchni Księżyca w misji Apollo-17, astronauci Cernan i Schmitt odsłonili plakietkę umieszczoną na podwoziu lądownika. Słowa na niej umieszczone brzmiały: Tu ludzie... Zajęcie lotniska na Mokotowie Można postawić tezę, że Czyn polski z listopada 1918 r. na polu aeronautyki stał się zwornikiem prac wykonanych na rzecz awiacji jeszcze pod zaborami lub na Obczyźnie, z lotniczym dziełem pokolenia Niepodległej.... Zachodnioeuropejscy producenci ciężarówek na salonie IDEX 2021 Pomimo nadal niewygasającej pandemii COVID-19, pomiędzy 21 a 25 lutego w Abu Zabi w Zjednoczonych Emiratach Arabskich odbył się salon IDEX 2021, jedna z największych na świecie imprez targowych poświęcona... Wozy łączności Opisywane we wcześniejszej serii artykułów prace nad częściową motoryzacją dowództw i służb wielkich jednostek WP stanowiły tylko fragment procesu rozbudowy i modernizacji sprzętowej Wojska Polskiego. Choć bez wątpienia nasycenie... Jelcz w programie Jak Wkrótce system zabezpieczenia logistycznego Sił Zbrojnych RP wzbogaci się o nowe zestawy pojazdów przeznaczonych do transportu ciężkich ładunków, w tym czołgów, innych ciężkich pojazdów, sprzętu wojskowego i kontenerów. Polscy... Działalność kosmiczna Profesora Piotra Wolańskiego Lista osiągnięć Profesora Wolańskiego jest długa: wynalazki, patenty, badania naukowe, projekty ze studentami. Podróżuje po całym świecie z odczytami i wykładami i wciąż otrzymuje wiele ciekawych propozycji w ramach międzynarodowej... Czas sanacji Przewrót majowy był ewenementem w dziejach świata. Rebelianci odnieśli zwycięstwo, ale nie zawieszono konstytucji, nie rozwiązano parlamentu i nie wprowadzono stanu wyjątkowego na terenie całego kraju. Więzienia nie zapełniły się pokonanymi,... JELCZ Regina, Krab, Kryl, Langusta, Baobab, Liwiec, Morska Jednostka Rakietowa, Pilica, Wisła, Odra, Daglezja – to wszystko nazwy programów lub urządzeń, w których ważną rolę pełnią ciężarówki zaprojektowane i wyprodukowane... Gävle i Sundsvall – szwedzkie korwety pomostowe 4 maja szwedzka Administracja ds. Materiałów Obronnych (FMV, Försvarets materielverk), w trakcie uroczystości w Muskö, przekazała Marinen zmodernizowaną korwetę HMS (Hans Majestäts Skepp) Gävle. Jest to niespełna 32-letni okręt,... Miecznik w stylu MEKO Na początku lutego grupa polskich dziennikarzy miała okazję zapoznać się z ofertą niemieckiego holdingu stoczniowego thyssenkrupp Marine Systems, przygotowaną w odpowiedzi na program budowy fregat dla Marynarki Wojennej RP... Podwodne siły odstraszania Najwyższego Przywódcy Marynarka Wojenna Koreańskiej Armii Ludowej (Chos˘on-inmingun Haegun, dalej CIH), mimo słabości, związanej przede wszystkim z niskim poziomem zaawansowania technicznego, jest stosunkowo liczna. Składa się na nią bowiem ponad 430... Arrowhead 140 Made in Poland? Od chwili, gdy pod koniec lutego obecnego roku minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak ogłosił niezwykłe przyspieszenie programu okrętu obrony wybrzeża pk. Miecznik, jego temat zdominował wszelkie publikacje i wystąpienia... Korwety po szwedzku 25 stycznia Saab Kockums AB i Försvarets materielverk (FMV, Agencja Materiałów Obronnych) podpisały dwie umowy dotyczące przyszłości uderzeniowych sił nawodnych Marynarki Wojennej Królestwa Szwecji. Dokumenty obejmują fazę definicyjną... Pełna wersja artykułu Dierzkij – nowa rosyjska korweta wielozadaniowa 28 października 2016 r. w petersburskiej stoczni Siewiernaja Wierf’, pod numerem stoczniowym 1009, położono stępkę korwety wielozadaniowej Dierzkij, prototypowej jednostki projektu 20386, przeznaczonej dla Wojenno-Morskowo Fłota Federacji Rosyjskiej. Będzie... Niszczyciele typu 055 – Zumwalty Państwa Środka 30 sierpnia w stoczni Dalian Shipbuilding Industry Company w Dalian w prowincji Liaoning zwodowano ósmy, a zarazem ostatni niszczyciel rakietowy typu 055 pierwszej serii. Tym samym Marynarka Wojenna Chińskiej... Nowe systemy podwodne Kormoranów II W stoczni Remontowa Shipbuilding w Gdańsku trwa budowa dwóch seryjnych niszczycieli min projektu 258 Kormoran II. W konstrukcji i wyposażeniu Albatrosa oraz Mewy uwzględniono korekty, będące efektem doświadczeń... Brytyjskie okręty podwodne na Morzu Śródziemnym 1940-1941 Okręty podwodne Royal Navy przystąpiły do drugiej wojny światowej słabo przygotowane i szybko poniosły dotkliwe straty. Szczególnie było to widoczne na wodach południa Europy. Ostatecznie jednak to właśnie tam... Miecznik w stylu MEKO Na początku lutego grupa polskich dziennikarzy miała okazję zapoznać się z ofertą niemieckiego holdingu stoczniowego thyssenkrupp Marine Systems, przygotowaną w odpowiedzi na program budowy fregat dla Marynarki Wojennej RP... ORP Błyskawica w obronie konwoju SC-94 Wojenna historia służby niszczyciela ORP Błyskawica zawiera nadal wiele nie do końca wyjaśnionych wydarzeń i tajemnic. Nasz okręt, często był nazywany przez alianckich sojuszników „lucky ship”, ponieważ podczas II wojny światowej wielokrotnie... Mariany 1944 Podczas gdy w Europie rozgorzała walka o przyczółki w Normandii, po drugiej stronie globu rejon Wysp Mariańskich stał się areną wielkiej bitwy na lądzie, w powietrzu i na morzu, która ostatecznie... Taktyka U-Bootów w Bitwie o Atlantyk 1939-1945 W okresie II wojny światowej stosowana przez niemieckie okręty podwodne taktyka nie była wciąż taka sama. Miały na nią wpływ różnorodne czynniki: ilość zdolnych do akcji bojowych okrętów podwodnych... Pancerniki lotnicze Ise i Hyūga Jednostki typu Ise miały dość dziwną karierę. Powstały w okresie I wojny światowej jako typowe drednoty. Lecz już w kilka lat po wejściu do służby zostały poddane pierwszej z kilku... Działania okrętów podwodnych Royal Navy w Europie północno-zachodniej 1941-1945 Chociaż począwszy od połowy 1940 r. działania brytyjskiej floty podwodnej koncentrowały się na Morzu Śródziemnym, a później także na Dalekim Wschodzie, te prowadzone na wodach okalających Wyspy Brytyjskie –... Działania okrętów podwodnych Royal Navy w Europie Brytyjska marynarka wojenna, ze swoim sentymentem do wielkich okrętów nawodnych, nigdy nie darzyła własnej floty podwodnej szczególnym entuzjazmem, traktując ją bardziej jako zło konieczne. Nic zatem dziwnego, że dokonania... SSC – pływające pomosty Marines 6 lutego 2020 r. US Navy otrzymała prototypowy poduszkowiec desantowy nowej generacji LCAC-100. To milowy krok programu Ship-to-Shore Connector, który zainicjowano na początku tego stulecia. Ma on niebagatelne znaczenie dla Marynarki... Chiński lotniskowiec Shandong Gdy w 1998 r. nieznana nikomu prywatna firma Chong Lot z Makau kupiła na Ukrainie za 30 mln USD nieukończony ciężki krążownik lotniczy Wariag (eks-Riga) projektu tylko najwięksi optymiści spośród... Łahuna Łahuna. 30 stycznia tego roku ze Stoczni Remontowej „Ukrajina” w Odessie na Zatokę Odeską wyszedł po raz pierwszy – by odbyć zakładowe próby morskie – średni okręt rozpoznawczy budowany... Griemiaszczij – nowa korweta Wojenno-Morskowo Fłota Miał podnieść banderę Wojenno-Morskowo Fłota Federacji Rosyjskiej 25 grudnia ubiegłego roku, ale jego testy na Północy przedłużyły się do 20 stycznia. Chodzi o Griemiaszczego, prototypową jednostkę projektu 20385, stano-wiącego... Pół wieku Mewy 30 grudnia ubiegłego roku w Porcie Wojennym w Gdyni po raz ostatni spuszczono banderę wojenną i proporzec z flagsztoków trałowca bazowego ORP Mewa. Ten zasłużony okręt nosił je przeszło... Korweta patrolowa ORP Ślązak Na podstawie rozkazu Dowódcy Generalnego Rodzajów Sił Zbrojnych nr 560 z dnia 22 listopada 2019 r., 28 listopada w Porcie Wojennym w Gdyni po raz pierwszy podniesiono banderę i proporzec Marynarki Wojennej RP na... Seryjne Kormorany dwa 10 października w Gdańsku odbyła się potrójna uroczystość związana z programem budowy niszczycieli min projektu 258 Kormoran II. Powstają one w wyniku kooperacji trzech spółek tworzących konsorcjum – gdańskiej stoczni Remontowa... To nie Buriewiestnik – tajemnicze zdarzenie pod Nienoksą Cz. 2 W poprzedniej części artykułu przedstawiliśmy przebieg feralnych wydarzeń na 45. Państwowym Centralnym Poligonie Doświadczalnym WM FR, posiłkując się oficjalnymi informacjami krążącymi w środkach masowego przekazu i porównując je z dostępną... Wojenna służba ORP Grom Rankiem 4 maja 1940 r. w trakcie bojów sił alianckich z niemieckimi o port w Narwiku, w Rombakkenfjordzie po ataku samolotu Luftwaffe został zatopiony niszczyciel ORP Grom. Na okręcie poległo 59 marynarzy.... Jak Churchill pojmał Tirpitza, czyli zatopienie krążownika Mainz Rankiem 28 sierpnia 1914 r. dwie flotylle niszczycieli Harwich Force pod dowództwem komodora Reginalda Tyrwhitta, z dalekim wsparciem pięciu krążowników liniowych dowodzonych przez wadm. Beatty’ego wpadły od północy na wody... Heroiczny bój HMS Li Wo Znawcom spraw morskich nie trzeba przypominać losów krążowników pomocniczych HMS Jervis Bay czy HMS Rawalpindi, które stawiły czoła o wiele silniejszemu przeciwnikowi i stoczyły z nim bohaterską walkę. Mniej znane... ORP Ślązak Dobry pasterz dinghy Na początku 1942 r. polska flota wojenna na obczyźnie miała niszczyciele eskortowe OORP Krakowiak i Kujawiak, które przekazane w dzierżawę od Brytyjczyków, już od kilku miesięcy z powodzeniem wykonywały zadania... Bitwa koło Zatoki Cesarzowej Augusty Po lądowaniu Amerykanów na wyspie Bougainville, w nocy z 1 na 2 listopada 1943 r., w pobliżu Zatoki Cesarzowej Augusty doszło do zaciekłego starcia silnego zespołu japońskiego kadm. Sentarō Ōmoriego,... Samozatopienie floty duńskiej W sierpniu 1943 r. doszło do samozatopienia zasadniczej części duńskiej floty. Paradoksalnie, było to najistotniejsze wydarzenie w dziejach tej marynarki wojennej w czasie II wojny światowej. USS Olympia – ostatni wojownik z Zatoki Manilskiej Krążownik USS Olympia jest symbolem wielkich przemian gospodarczych i politycznych, jakie zaszły w Stanach Zjednoczonych pod koniec XIX w. Jego unikalny projekt zawierał szereg nowości konstrukcyjnych i był żywym przykładem... Bitwa koło Wysp Komandorskich 27 marca 1943 r., w odległości około 100 Mm na południe od Wysp Komandorskich i około 150-180 Mm na zachód od wyspy Attu (rejon Aleutów), doszło do wyjątkowo zaciekłej bitwy artyleryjsko-torpedowej,... Operacja desantowa w Zatoce Salerno: wrzesień 1943 r. Sytuacja aliantów w pierwszych dniach na przyczółku pod Salerno rozwiała ich nadzieje na szybkie i łatwe zwycięstwo. Kapitulacja Włoch niewiele im pomogła, a niespodziewanie silny niemiecki kontratak omal nie... Polskie lotnictwo wojskowe w latach 1956-1961 W drugiej połowie lat pięćdziesiątych został zakończony proces ilościowego rozwoju Wojsk Lotniczych i Obrony Przeciwlotniczej Obszaru Kraju. W końcu 1956 r. w jednostkach lotniczych było 1091 samolotów bojowych i... Zapomniany Tygrys. Tygrys Profesora Porsche Miłośnikom broni pancernej nie trzeba przedstawiać sylwetki jednego z najsłynniejszych czołgów II wojny światowej Panzerkampfwagen VI, czyli Tygrysa. Polskie lotnictwo morskie 1945-1990. Siły uderzeniowe i rozpoznawcze Na niewielkim morzu zamkniętym jakim jest Bałtyk lotnictwo nad nim operujące i działające na korzyść Marynarki Wojennej było, jest i będzie istotnym składnikiem potencjału obronnego państwa. Samochód pancerny: szansa czy kłopot dla WP Dominującą rolę w historii działań wojennych z lat 1918-1921 mających doprowadzić do odzyskania przez Rzeczpospolitą niepodległości i utrwalenia jej granic odegrała bez wątpienia piechota, kawaleria i artyleria. Znane jest... Armata przeciwpancerna 57 mm gun M1 on Carriage M1 Armata przeciwpancerna 57 mm gun M1 on Carriage M1. Brytyjska armata przeciwpancerna Ordnance Quick-Firing 6-pounder 7 cwt, której produkcję zdecydowano się rozpocząć w Stanach Zjednoczonych w 1941 r., nie była początkowo... Pojazdy bojowe z pancerzami ze stopów aluminium Zastosowanie metali lekkich w konstrukcjach pojazdów mechanicznych ma relatywnie długą historię. Najpierw były to odlewy, wykonywane ze stopów na osnowie magnezu, które zapewniały znaczącą redukcję masy w porównaniu ze... M1 Abrams W okresie zimnej wojny podstawowym czołgiem amerykańskim i wielu sojuszników Stanów Zjednoczonych był M48 Patton, a później jego rozwinięcie M60. Co ciekawe, w założeniu oba typy wozów bojowych miały być... Sytuacja strategiczna Europy w latach 30. XX wieku Pierwsza wojna światowa nie skończyła się bynajmniej 11 listopada 1918 r. Tego dnia podpisano jedynie zawieszenie broni z Niemcami. Na prawdziwy koniec wojny trzeba było jeszcze poczekać. Stan wojny z Niemcami zakończono... Pełna wersja artykułu Bitwa nad Bzurą Bitwa nad Bzurą jest powszechnie kojarzona z największą operacją zaczepną Wojska Polskiego w kampanii polskiej 1939 r. W istocie jednak miała ona o wiele dalej idące konsekwencje. Po pierwsze, powstrzymała niepowstrzymany... Bitwa o Dniepr Bitwa o Dniepr była jednym z trzech największych starć zbrojnych 1943 r. Jeżeli pod Stalingradem niemieckim wojskom zadano bolesną klęskę, na Łuku Kurskim zaś pozbawiono je ostatniej nadziei na odwrócenie... Henschel Hs 123 W dniu rozpoczęcia niemieckiej ofensywy na Zachodzie II.(Schl.)/LG 2 wchodził w skład VIII. Fliegerkorps, którym dowodził Gen. Maj. Wolfram von Richthofen. Na wyposażeniu dywizjonu szturmowego znajdowało się 50 samolotów... Szturmowce MacArthura. „Sun Setters” i bitwa o Nową Gwineę B-25 Mitchell służył na wszystkich głównych frontach II wojny światowej, ale nigdzie nie odegrał tak kluczowej roli, jak w walkach o Nową Gwineę. W latach 1942-1943 stanowił trzon sił... Moskwa 1941 W szeregu największych wydarzeń wojny niemiecko-sowieckiej 1941-1945 bitwa pod Moskwą zajmuje miejsce szczególne. Właśnie na polach obwodu moskiewskiego znalazła swój kres doktryna blitzkriegu (wojny błyskawicznej), Wehrmacht po raz pierwszy poniósł... Niedokończona modernizacja: siły zbrojne Grecji w 1940 r. Słabością greckich sił zbrojnych w przededniu włoskiej agresji, która miała miejsce 28 października 1940 r., był niedostatek nowoczesnego uzbrojenia i sprzętu wojskowego. Brytyjska 21. Grupa Armii w walkach na froncie zachodnim w 1945 r. Cztery ostatnie miesiące wojny na Zachodnioeuropejskim Teatrze działań Wojennych to u nas wciąż mało znany etap II wojny światowej, choć w działaniach tych uczestniczyła polska 1. Dywizja Pancerna. Platforma Hektor – fuzja informacji na współczesnym polu walki Rozwiązania firmy KenBIT – od systemów C2–C4ISR–POSO do systemów z wbudowanymi konwerterami danych między standardami wymiany informacji. Do sprawnego funkcjonowania wojsk na współczesnym polu walki niezbędne jest efektywne wykorzystywanie... S-300P Kim Dzong Una Koreańska Republika Ludowo-Demokratyczna od lat pozostaje nieustającym obiektem zainteresowania zachodnich (i nie tylko) analityków wojskowych. Są po temu dwie główne przyczyny. Rosyjski opancerzony pojazd inżynieryjny UBIM Mimo rozwoju wozów bojowych serii Armata, w tym T-16, czyli wozu zabezpieczenia technicznego i czołgu saperskiego w jednym, w Rosji powstał także UBIM. Jest to pojazd o identycznym przeznaczeniu,... Rosyjskie lotnicze pociski manewrujące uderzyły w Syrię Operacji rosyjskiego lotnictwa dalekiego zasięgu, jaka rozpoczęła się 17 listopada, będącej pierwszym w historii realnym zastosowaniem bojowym bombowców strategicznych Tu-95MS i Tu-160, towarzyszyło także pierwsze użycie przeciwko realnemu przeciwnikowi... Jaki zasięg ma Iskander? W artykule omawiającym znalezione 9 stycznia br. w Kazachstanie szczątki pocisku („Wojsko i Technika” 2/2020), postawiona została teza, że pojawiająca się w mediach wartość zasięgu pocisku aerobalistycznego Iskander to w... Leopardy 2 w boju Częściowa zmiana wektorów tureckiej polityki odnośnie trwającej w Syrii wojny spowodowała zintensyfikowanie działań tureckich sił zbrojnych na terytorium opanowanym przez siły tzw. państwa islamskiego. Antracyt Plus – wirtualna szkoła ognia Celem zastosowania symulatorów i trenażerów w szkoleniu artylerzystów było dotąd przede wszystkim ograniczenie kosztów zużywanej amunicji i zwiększenie bezpieczeństwa podczas zajęć poligonowych. Nowy polski symulator – Antracyt Plus –... Nowe rosyjskie systemy rozpoznania i walki radioelektronicznej Idea walki radioelektronicznej narodziła się niemal równocześnie z zastosowaniem do celów wojskowych łączności na falach radiowych. Wojskowi byli pierwszymi, którzy docenili rolę łączności bezprzewodowej – nie bez powodu zarówno... 20 lat współpracy Radmoru i Thalesa Dwie dekady temu gdyński Radmor rozpoczął współpracę z francuską firmą Thomson-CSF. Był to wtedy podmiot znany w Polsce od wielu lat i mający długoletnie tradycje kooperacji z polskimi firmami.... Euronaval 2016. Pod wodą W listopadowym numerze „Wojska i Techniki” przedstawiona została oferta producentów jednostek nawodnych i systemów do nich, zaprezentowana w trakcie 25. salonu Euronaval. XXIV MSPO. Samoloty, śmigłowce i bezzałogowce MSPO to trzecie co do wielkości targi obronności w Europie, uznawane w branży za jedną z najważniejszych imprez międzynarodowych. W ciągu czterech dni (6-9 września 2016 r.) swoje technologie... Broń balistyczna Republiki Korei 23 czerwca 2017 r. Republika Korei przeprowadziła udaną próbę nowego balistycznego pocisku rakietowego, określonego jako Hyonmu-2C, nad którym prace trwały od kilku ostatnich lat. Polski system ochrony infrastruktury morskiej Na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat można zaobserwować wzrost liczby ataków terrorystycznych w środowisku morskim. Pomimo że obecnie działania te stanowią niewielki procent wszystkich incydentów tego rodzaju, to z uwagi... AW101 jest idealnie dostosowany do potrzeb Wojska Polskiego Z Krzysztofem Krystowskim, wiceprezesem Leonardo Helicopters o technologicznej przewadze śmigłowca AW101 oraz nowościach związanych z ofertą przemysłową Leonardo i WSK „PZL-Świdnik” w postępowaniach na śmigłowce dla Sił Zbrojnych... Wystawa „AIR FAIR 2016” W dniach 20-21 maja na terenie Wojskowych Zakładów Lotniczych nr 2 w Bydgoszczy odbyła się jubileuszowa, dziesiąta, międzynarodowa wystawa „AIR FAIR – Wszystko dla lotnictwa”. System Zarządzania Walką BMS Hektor System Zarządzania Walką (SZW) BMS Hektor firmy KenBIT jest przeznaczony do zastosowania od szczebla żołnierza do batalionu, a po zastosowaniu odpowiednich środków transmisyjnych, także na wyższych szczeblach dowodzenia. usertagcalendar-fullcrosslisthighlightindent-increasesort-amount-asc Duma rosyjska ujawniła niedawno największy sekret państwowy – upubliczniła dokumenty rządowe z okresu wojny. Wynika z nich, że straty ludzkie Związku Sowieckiego w czasie II wojny światowej sięgnęły apokaliptycznych rozmiarów. Rosyjskie słowo „pobieda” (zwycięstwo) prawie dla każdego Rosjanina ma jedno znaczenie, określające najważniejszy triumf w życiu kilku ostatnich pokoleń Rosjan – zwycięstwo nad tzw. faszyzmem niemieckim w wielkiej wojnie ojczyźnianej. Gwoli sprawiedliwości odnotujmy, że Rosja w swej historii miała tylko dwie wojny ojczyźniane: przeciwko Hitlerowi i z Napoleonem. W dzisiejszej Rosji mówienie o tym, że zwycięstwo Związku Sowieckiego w II wojnie światowej było zwycięstwem pyrrusowym, większość Rosjan odbiera jako niemalże obrazę osobistą. Jak jednak można mówić o zwycięstwie, kiedy kraj został doszczętnie zrujnowany, stracił co najmniej jedną piątą swej ludności. Z poborowych powołanych do wojska w 1941 r. do domu wrócił jedynie co drugi. Zwycięstwo jeszcze bardziej wzmocniło ten nieludzki totalitarny system, zwany stalinizmem. Podobny punkt widzenia w dzisiejszej Rosji uważany jest przez oficjalne czynniki państwowe za prawie przestępstwo pospolite. Pamięć o wielkiej wojnie ma być święta i nikt nie ma prawa podważać wielkiego zwycięstwa narodu i jego przywódcy. Zwycięstwo stalinowskiego Związku Sowieckiego w II wojnie światowej stanowi dla przeważającej części społeczeństw Rosji, Białorusi i wschodniej Ukrainy źródło dumy narodowej, inspiracji i natchnienia. Czytaj też:Ostatni dzień Hitlera. Upiorny ślub i makabryczne życzenie panny młodej Dlatego bardzo nieliczni historycy i politycy mają odwagę umniejszać „pobiedę”. Podobne głosy w Rosji Putina jednak się pojawiają i stają się coraz częstsze. Na dodatek również oficjalne czynniki państwowe niekiedy odkrywają prawdę, dotychczas skrupulatnie ukrywaną przed własnymi obywatelami. Głos tych, którzy dopatrują się w historii sowieckiego zwycięstwa śmiertelnej walki między dwoma najpotężniejszymi totalitaryzmami XX stulecia, jest nadal albo mało słyszalny, albo mocno zagłuszany przez fanfarę oficjalnej i półoficjalnej propagandy. Przez lata rzeczywista liczba strat ludzkich w tej wojnie była jedną z najbardziej strzeżonych tajemnic w państwie sowieckim, a po jego upadku rosyjskim. Tuż po zakończeniu zwycięskiej wojny Stalin uroczyście ogłosił, że w walce z III Rzeszą zginęło 7 mln żołnierzy Armii Czerwonej. Słowa kremlowskiego władcy zabrzmiały jednak jak obłuda, a dla wielu weteranów tej wojny nawet jak obraza. Cenę zwycięstwa oni poznali doskonale. Wygrali tę wojnę straszliwym kosztem, kosztem milionów zabitych, zatrutych w komorach gazowych, spalonych żywcem, zagłodzonych na śmierć, a wódz teraz chce umniejszyć ich nieludzki wysiłek. Trzy lata po śmierci Stalina na fali odwilży postalinowskiej Chruszczow przyznał: straty były olbrzymie – 20 mln ludzi. Breżniew po 10 latach dodał do tej liczby jeszcze 5 mln. Wreszcie Gorbaczow w okresie pieriestrojki stworzył specjalną komisję rządową do ustalenia prawdy. Tym razem grupa wybitnych historyków, wojskowych i działaczy społecznych – wydaje się – postawiła kropkę w tej historii – 27 mln ofiar. Jak się jednak okazało, niezupełnie. Na początku tego roku sprawę wzięła w swoje ręce Duma rosyjska i ujawniła największy sekret państwowy – upubliczniła dokumenty rządowe z okresu wojny. Wynika z nich, że straty ludzkie Związku Sowieckiego w wojnie ojczyźnianej lat 1941–1945 sięgnęły 41 mln 979 tys. osób. Jest to o prawie 15 mln więcej, niż sądziła komisja Gorbaczowa. Jeszcze 10 mln 833 tys. – to śmiertelność z tzw. przyczyn naturalnych wśród ludności cywilnej i wojskowych. Z tej liczby 5 mln 760 to dzieci w wieku do czterech lat. Większość tych ludzi umarła w wyniku trudnych warunków życiowych spowodowanych wojną (głód, epidemie chorób zakaźnych itp.). Działania wojenne bezpośrednio stały się przyczyną śmierci 19 mln żołnierzy i 23 mln ludności cywilnej. Trudno w to uwierzyć, ale to są dane sowieckiego Gospłana (Centralnej Komisji planowania Związku Sowieckiego), który w ciągu wojny skrupulatnie liczył jej koszty. Był to autentyczny warunek sprawności działania sowieckiego państwa totalitarnego, które toczyło śmiertelną walkę z wyjątkowo silnym wrogiem. Klęska 1941 r. Zwycięstwo, odniesione kosztem przede wszystkim niesamowitej ofiarności Rosjan i przedstawicieli innych narodów ZSRS, jednocześnie doprowadziło do niesamowitego wzmocnienia totalitaryzmu stalinowskiego i rozpowszechnienia tej formy totalitaryzmu na kraje Europy Wschodniej, Południowej i Centralnej. Podważa to samo pojęcie tego zwycięstwa, podważa ogromny wysiłek ludzi sowieckich na jego rzecz. Cena życia ludzkiego zawsze na wschodzie Europy i w Rosji była bardzo niska. Trudno wymienić konflikt wojenny z udziałem żołnierzy rosyjskich czy sowieckich w ciągu ostatnich kilku stuleci, w którym armia rosyjska odniosłaby mniejsze straty od przeciwnika. Czasem różnica w stratach osiągała skalę prawie niewiarygodną, tak jak w konflikcie z Finlandią w latach 1939–1940. Uważa się, że na jednego zabitego żołnierza fińskiego poległo co najmniej 10 żołnierzy sowieckich. II wojna światowa dla Stalina i partii komunistycznej była kontynuacją ich polityki międzywojennej w czasie wojny. Terror był w państwie Lenina i Stalina jedną z podstawowych metod rządzenia. Społeczeństwo sowieckie jakby przyzwyczaiło się do wielkich strat ludzkich nawet w czasie tego umownego pokoju. Jedynie wielki terror lat 1937–1938 pochłonął do 1 mln ofiar. Spowodowało to niespotykane w dziejach ludzkości społeczne znieczulenie na ogrom ofiar ludzkich. Stalin i jego partia niewątpliwie ponoszą odpowiedzialność za tragedię II wojny światowej. Ich wina wyraźnie uwidoczniła się już na samym początku wojny. Przygotowania niemieckie do ataku na Związek Sowiecki nie były tajemnicą dla Kremla. 29 grudnia 1940 r., zaledwie kilka dni po podpisaniu przez Hitlera planu wojny przeciwko ZSRS (operacja „Barbarossa”), ten dokument już był znany na Kremlu. Z każdym następnym dniem w 1941 r. wywiad sowiecki dostarczał nowych informacji o przyszłym konflikcie sowiecko-niemieckim. Rozpoczęły się gorączkowe przygotowania do wojny z Niemcami. Pierwszy konkretny plan wojny przeciwko III Rzeszy został opracowany przez Ludowy Komisariat Obrony i sztab generalny Armii Czerwonej prawie trzy miesiące przed niemiecką operacją „Barbarossa” – już 18 września 1940 r. Przewidywał on uprzedzające Niemców uderzenie i przeniesienie działań wojennych na terytorium wroga. Stalin był przekonany, że Armia Czerwona będzie w stanie natychmiast rozbić wroga, jednak pierwsze bitwy przygraniczne zaskoczyły wszystkich. Czytaj też:Więcej Polaków wymordowano tylko w Powstaniu Warszawskim. Ludobójczy rozkaz nr 00485 Zamiast mocnego kontruderzenia i „wyzwolenia” Europy spod jarzma niemieckich faszystów doskonale uzbrojona Armia Czerwona, mimo swej znacznej przewagi liczebnej, zaczęła ponosić jedną druzgocącą porażkę za drugą. Przez lata przyczyny tych unikatowych niepowodzeń Armii Czerwonej były skrupulatnie ukrywane i zafałszowywane. Historycy sowieccy sprawnie wykonywali zadanie partii. Jako główną przyczynę pogromu armii sowieckich w bitwach lata 1941 r. podawano brak nowoczesnej techniki wojskowej, liczebną przewagę Wehrmachtu, zaskoczenie agresją i błędne kalkulacje niektórych sowieckich dowódców wojskowych. Dopiero w dobie pieriestrojki i po upadku ZSRS na podstawie wielu ujawnionych dokumentów archiwalnych historycy sowieccy oraz rosyjscy zaczęli powoli wyjaśniać podstawowe przyczyny tych druzgocących porażek w warunkach zdecydowanej liczebnej i technicznej przewagi Armii Czerwonej nad wrogiem. Dane o stratach wojsk sowieckich w początkowym okresie wojny są przerażające. Tylko w ciągu trzech pierwszych miesięcy wojny wojska sowieckie straciły 15,5 tys. czołgów, 66,9 tys. armat i moździerzy, ok. 10 tys. samolotów. Te liczby co najmniej trzykrotnie przewyższają uzbrojenie biorących udział w agresji na ZSRS armii niemieckich. Historyk rosyjski Mark Sołonin widzi przyczyny tego zjawiska w samej istocie reżimu stalinowskiego: „20 lat okrutnego niszczenia wszystkich norm moralności i prawa, wszystkich pojęć o honorze i godności przyniosło zatrute żniwo. W żadnym kraju, który padł ofiarą hitlerowskiej agresji, nie było tak powszechnego moralnego rozkładu, masowej dezercji, tak masowej współpracy z okupantem”. Na oczach Stalina jego „niezwyciężona”, doskonale uzbrojona armia w ciągu kilku dni, tygodni przemieniła się w bezwolną grupę uzbrojonych ludzi, dążącą jedynie do uratowania własnego życia. Artykuł został opublikowany w 5/2018 wydaniu miesięcznika Historia Do Rzeczy. Kiedy w czerwcu 1941 r. Niemcy uderzyły na ZSRR, z frontu zaczęły napływać informacje o pojawieniu się nowych typów radzieckich czołgów, odpornych na używane wówczas przez Wehrmacht środki przeciwpancerne. Stanowiło to niejakie zaskoczenie dla niemieckiego dowództwa, tym bardziej że informacje wywiadowcze nie potwierdzały faktu posiadania tego typu wozów przez Związek Radziecki. Jak łatwo się domyślić, chodziło tu o czołgi średnie typu T-34 oraz ciężkie KW-1 i KW-2. Czołg T-34 Na pierwszy rzut oka robił wrażenie: dieslowski silnik, pochylone pod kątem płyty pancerne zwiększające odporność konstrukcji na przebicie pociskiem, szerokie gąsienice sprzyjające mobilności i działo kalibru 76 mm. Podobnych czołgów Niemcy wówczas nie posiadali i wydawało się, że Armia Czerwona o lata świetlne wyprzedza Wehrmacht w dziedzinie broni pancernej. Tymczasem T-34 posiadał mnóstwo mankamentów. Podczas prób prototypów dały o sobie znać zwłaszcza awarie układu napędowego. Resurs silnika, czyli jego gwarantowany czas bezawaryjnej i bezpiecznej eksploatacji, określono na zaledwie 100 godzin. Niską trwałość miały sprzęgła. Wyłamywały się zęby skrzyni biegów. Mimo tych wszystkich niedoróbek 31 marca 1940 r. zadecydowano o przyjęciu go do produkcji praktycznie bez żadnych poprawek. Ot, legendarna rosyjska fantazja! Czołg Hitlera – czołg Stalina. Porównanie rodem z Top Gear Rosjanie o wątpliwej jakości swojego nowego czołgu przekonali się już w lecie 1940 r., gdy przeprowadzono jego testy porównawcze z zakupionymi w Niemczech PzKpfw III. Było dla nich istnym szokiem, gdy okazało się, że z wyjątkiem większego kalibru armaty i nieco lepszego opancerzenia radziecki czołg ustępował niemieckiej „trójce” niemal pod każdym względem. Na papierze czołg T-34 prezentował się doskonale. W czasie testów okazało się, że posiada on wiele wad, które przysparzały wielu problemów załogom (fot. Bundesarchiv; lic. CC ASA Podczas prób szosowych czołg T-34 osiągał niższą prędkość maksymalną: 48,2 km/h wobec 68,1 km/h PzKpfw III. Również zawieszenie radzieckiego czołgu pozostawiało wiele do życzenia. W terenie T-34 mocno kołysał się na boki, a na nierównościach miał tendencję do wpadania w drgania. Niemiecki czołg był pod tym względem bardziej komfortowy i przy tym zdecydowanie cichszy od swego sowieckiego odpowiednika. Jeśli chodzi o układ napędowy, to czołg T-34 znacznie odstawał od PzKpfw III. Niemiecki czołg miał zdecydowanie bardziej niezawodny i bezawaryjny silnik. Piętą achillesową radzieckiego silnika były filtry powietrza. Trzeba było je czyścić co kilkadziesiąt kilometrów, inaczej dochodziło do zatarcia jednostki napędowej. Zobacz również:Czy kolumna czołgów może potajemnie przekraść się przez wielkie miasto?Największy wróg polskich czołgistów w Normandii? Alianckie lotnictwoNiezręczna prawda o „Czterech Pancernych”. W rzeczywistości byli… Rosjanami Wieża jak komora gazowa Również środowisko pracy czteroosobowej załogi radzieckiego czołgu nie należało do najprzyjaźniejszych. W ciasnej wieży z trudem mieścili się ładowniczy i dowódca. Ten ostatni musiał spełniać też rolę celowniczego, co sprawiało, że był przeciążony obowiązkami. Niskiej jakości były przyrządy obserwacyjne i celownicze. Do wnętrza wieży prowadził pojedynczy duży właz z niefortunnie umieszczonymi z przodu zawiasami. Zwłaszcza, jak podkreśla Kacper Śledziński w swojej książce „Tankiści. Prawdziwa historia czterech pancernych„: Brakowało wieżyczki dowódcy umożliwiającej obserwację po okręgu. Dowódca musiał korzystać z peryskopu zniekształcającego perspektywę. Otwarcie olbrzymiej, ciężkiej płyty włazu zasłaniało widok. Radzono sobie, siedząc okrakiem na wieży. Kiepsko rozwiązany był problem odprowadzania gazów prochowych w trakcie prowadzenia ognia z działa lub kaemów. Wieża nie posiadała wentylatora, a tylko otwór wentylacyjny. W efekcie po kilku wystrzałach jej wnętrze wypełniało się tlenkiem węgla o stężeniu dziesięciokrotnie przekraczającym dopuszczalne normy. Poza awaryjnymi silnikami i skrzyniami biegów spory problem stanowiła ciasna wieża, w której z trudem mieścili się ładowniczy i dowódca. Na dodatek prowadził do niej bardzo nieporęczny właz. W praktyce, aby przewietrzyć czołg, trzeba było otworzyć zarówno właz wieży, jak i przedni właz mechanika-kierowcy. Ten ostatni również, mimo doskonale ukształtowanej przedniej płyty czołgu, był jej słabym punktem. W przypadku trafienia weń nieprzyjacielskiego pocisku wpadał do wnętrza wozu, „przy okazji” masakrując siedzącego za nim kierowcę. Co dwóch, to nie jeden Samo prowadzenie czołgu było istną katorgą dla kierowcy z powodu ciężko i nieprecyzyjnie pracującej skrzyni biegów. Było to zajęcie bardzo wyczerpujące fizycznie. Trzeba było mieć dużo szczęścia i cierpliwości, aby wrzucić odpowiedni bieg. Nierzadko należało przy tym korzystać z pomocy siedzącego obok strzelca-radiotelegrafisty. Jak po przejażdżce T-34 stwierdził Hans Halberstadt, amerykański ekspert w dziedzinie wozów bojowych: idealnym kierowcą czołgu byłby facet, który wyglądałby jak kurduplowaty ciężarowiec. Wyposażenie w środki łączności było tragiczne. Mniej niż jeden na dziesięć czołgów posiadał radiostację. W powszechnym użyciu były chorągiewki sygnalizacyjne. Telefon wewnętrzny łączył tylko dowódcę i kierowcę. Reszta załogi żyła w „nieświadomości” sytuacji taktycznej. Istną zmora kierowcy T-34 była ciężko i nieprecyzyjnie pracująca skrzynia biegów. Nierzadko, aby wrzucić odpowiedni bieg potrzebna była pomoc siedzącego obok kierowcy strzelca-radiotelegrafisty. Nic dziwnego, że po tych kompromitujących dla T-34 testach pojawiły się wśród decydentów radzieckich głosy o konieczności przerwania dopiero co rozpoczętej produkcji. Sugerowano bądź to gruntownie przebudować czołg, bądź zastąpić nową konstrukcją. Proponowano nawet wznowienie produkcji jego poprzednika, czołgu BT-7M. Ostatecznie podjęto decyzję o kontynuowaniu produkcji, natomiast już w październiku 1940 r. ruszyły prace projektowe nad jego następcą. Wszystkie te zamierzenia przerwał jednak wybuch wojny. Taktyka prosta jak budowa cepa W zachodniej części ZSRR znajdowało się wówczas ok. 900 T-34. Teoretycznie, dysponując większą armatą i mocniejszym pancerzem niż wozy przeciwnika, stanowiły one sporą siłę, która mogła przesądzić o wyniku kampanii. Należy też pamiętać, że nawet najgorszy czołg przy zastosowaniu odpowiedniej taktyki i z dobrze wyszkoloną załogą może być groźną bronią. Tymczasem załogi radzieckich czołgów były koszmarnie niedoszkolone. Podstawowy kurs specjalistyczny trwał zaledwie 72 godziny. Taktykę jednostek pancernych Armii Czerwonej cechował natomiast totalny chaos. Poszczególne grupy czołgów atakowały falami, jedna po drugiej, nie licząc się ze stratami, aż do skutku. W 1941 r. Sowieci stracili najwięcej maszyn nie w walce, ale z powodu awarii oraz braku paliwa. Czołgi takie (jak ten T-34 ze zdjęcia) często po drobnych poprawkach trafiały później do niemieckich jednostek pancernych. Brak radiostacji powodował, że załogi nie reagowały na dynamicznie rozwijającą się sytuację na polu bitwy. Postępowały według planu, jaki uzgodniono wcześniej, i w trakcie walki były poza wszelką kontrolą. W bitewnym zgiełku często traciły orientację w terenie i błąkały się po polu bitwy, ponieważ mapy zazwyczaj posiadali jedynie wyżsi dowódcy i tylko oni potrafili je czytać. Niemcy umiejętnie wykorzystywali ten bałagan. Wystarczyło, że oddzielili radzieckie czołgi od wspierającej je piechoty, i masakrowali zarówno jednych, jak i drugich z osobna. Inna rzecz, że większość T-34 stracono nie w walkach, a w trakcie odwrotu: z powodu awarii skrzyń biegów, zatarcia silników czy prozaicznego braku paliwa. Czołg T-34-85 – kolejna duma „czerwonych tankistów” Paradoksalnie T-34 największą przewagę nad czołgami niemieckimi, ale tylko w niektórych aspektach, miał na początku wojny, kiedy Armia Czerwona ponosiła jedną klęskę za drugą. W trakcie wojny podlegał oczywiście ciągłym modernizacjom. Jego ostatnią wersją był czołg T-34-85, którego pierwsze egzemplarze wyjechały z hal fabrycznych w grudniu 1943 r. Podstawową zmianą było zwiększenie kalibru działa. Grubsza i dłuższa lufa poprawiała zasięg i celność strzału oraz siłę i skuteczność przebicia pancerza. Ponadto w wieży znalazło się miejsce dla piątego członka załogi. W nowym czołgu dowódca mógł skupiać się wyłącznie na prowadzeniu walki. Za niszczenie celów odpowiadali pospołu celowniczy z działonowym. (cyt. za: Kacper Śledziński, „Tankiści. Prawdziwa historia czterech pancernych„). Mimo że T-34 ustępowały pod wieloma względami niemieckim czołgom, to wyprodukowano ich tak wiele, że w ostatecznym rozrachunku ich prosta konstrukcja okazała się kluczem do zwycięstwa. Na zdjęciu T-34 z działem kalibru 85 mm. Jednakże stało się to w chwili, kiedy w służbie były już niemieckie Pantery i Tygrysy, które zdecydowanie deklasowały go pod względem siły ognia i opancerzenia. Nawet późniejsze wersje PzKpfw IV stały się dla niego równorzędnym przeciwnikiem. Również broń przeciwpancerna niemieckiej piechoty nie miała najmniejszych problemów z jego zniszczeniem. „Ford T” radzieckich wojsk pancernych Pod jednym względem był za to zdecydowanie bezkonkurencyjny. W czasie II wojny światowej radzieckie fabryki opuściło ponad 53 tys. tych czołgów. Żadnych innych wozów nie wyprodukowano więcej. Czas wykonania jednej maszyny w najgorętszym okresie wojny zmniejszył się z 8 tys. roboczogodzin w 1941 r. do 3,7 tys. w 1943 r. Jakość tych wozów musiała być koszmarna. Jednak przy takiej masie czołgów nawet prymitywna radziecka taktyka musiała przynosić efekty. Rosjanie budowali więcej T-34, niż Niemcy byli ich w stanie zniszczyć. Dla porównania Panter, które też do końca nie były idealne, wyprodukowano łącznie niecałe 5 tys. Najpowszechniej używanego przez Wehrmacht PzKpfw IV wszystkich wersji – około 8,5 tys. a najgroźniejszego czołgu II wojny światowej, czyli Tygrysa – 1355 (plus 487 egzemplarzy Tygrysa Królewskiego). Budowa jednego Tygrysa pochłaniała aż 300 tys. roboczogodzin, czyli w tym samym czasie można było wyprodukować 81 radzieckich czołgów! Prostota tym razem zdecydowanie wygrała z wyrafinowaniem. Źródła: Władimir Bieszanow, Pogrom pancerny 1941, Wydawnictwo Bellona 2011. Andrzej Kiński, T-34 – Jaki był naprawdę?, Nowa Technika Wojskowa nr 5/7 2000. Janusz Magnuski: Wozy bojowe LWP, Wydawnictwo MON 1985. Bryan Perrot, Rycerze czarnego krzyża, Dom Wydawniczy REBIS 2009. Tim Ripley, Wojna pancerna, Wydawnictwo Bellona 2008. Gordon L. Rottman, Taktyka działań przeciwpancernych piechoty w II wojnie światowej, Wydawnictwo Bellona 2010 Robert A. Slayton, Niszczycielska Broń, Wydawnictwo Amber 2005. Kacper Śledziński, Tankiści. Prawdziwa historia czterech pancernych, Znak Horyzont 2014. Igor Witkowski, Broń pancerna III Rzeszy, t. 1, WIS-2 2008. Crieri, lic. CCA G Diorama pokazująca T-34 (fot. Ryan Crieri, lic. CCA G)Trudno zaprzeczyć, że T-34 to, obok niemieckich Panter, najsłynniejsze czołgi okresu II wojny światowej. Nawet słynny Rudy 102, którym jeździli serialowi czterej pancerni, był właśnie takim pojazdem. Wygląda jednak na to, że w Rosji pojazdu T-34 donosi Ivan Nechepurenko w materiale przygotowanym dla „The New York Timesa”, rosyjskie Ministerstwo Obrony wysłało ekipę państwowej telewizji aż do Władywostoku na spotkanie transportu czołgów. Jak podkreśla publicysta, nie chodziło wcale o pochwalenie się najnowszymi zdobyczami militarnej technologii, a zrelacjonowanie przybycia transportu starych dobrych T-34, które przybyły do Rosji wprost z… zeszłym roku rosyjski minister obrony Sergiej Szojgu podróżował po Azji. Przypuszcza się, że to wówczas Laotańska Armia Ludowa zgodziła się podzielić posiadanymi przez siebie czołgami. Choć , jak podaje „The New York Times”, pomiędzy rokiem 1940 i 1946 wyprodukowano ich w radzieckich fabrykach 56000, niewiele pozostało Władimir Putin kładzie mocny nacisk na to, by świętować i przypominać zwycięstwo w „wielkiej wojnie ojczyźnianej”, jak Rosjanie nazywają II wojnę światową. Polityk uważa ten konflikt za jeden z kamieni milowych narodu. Dlatego ważne jest dla niego pokazywanie broni, która pomogła w pokonaniu Niemców. Jak przypomina gazeta, każdego roku na paradzie z okazji Dnia Zwycięstwa 9 maja przetacza się przez Plac Czerwony przynajmniej jeden egzemplarz T-34. Kolejnych sprawnych maszyn Putin potrzebuje dla muzeów, na okoliczność innych parad czy do kręcenia patriotycznych podaje Nechepurenko, nie wiadomo, czy Laotańska Armia Ludowa otrzymała za zabytkowy radziecki sprzęt wojskowy zapłatę, czy doszło do wymiany barterowej. Pod koniec grudnia widziano jednak transport zmodernizowanych rosyjskich czołgów T-72, zmierzających w kierunku Laosu. Źródło informacji:Russia Is Running Low on World War II Soviet Tanks. It Found Help in Laos, [dostęp Jeśli chcesz zgłosić literówkę lub błąd ortograficzny kliknij TUTAJ.

czołgi 2 wojny światowej rosyjskie